T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü

Sayı : 96603261-120.99
Konu : Rejim Hak Sahibi

07.11.2019 / 49195074
DAĞITIM YERLERİNE

Son zamanlarda Bakanlığımıza intikal eden olaylarda; muhtelif gümrük idarelerince, Türkiye Gümrük Bölgesinde iki gümrük idaresi arasındaki ihracata konu eşya için yapılacak transit rejimi kapsamı taşımaların teminatsız bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekçesiyle kapsamlı teminat sertifikasına sahip firmaların söz konusu taşımalarda rejim hak sahibi olamayacağının belirtildiği ve mezkûr taşımalar için rejim hak sahibinden R2 yetki belgesi istenildiği bilgisi iletilmiştir.

Bilindiği üzere; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının;

20 (a) bendinde “ Rejim hak sahibi” deyimi, kendi adına ve hesabına gümrük beyanını yapan veya hesabına gümrük beyanı yapılan kişi veya bu kişilere ait bir gümrük rejimi ile ilgili hakların ve yükümlülüklerin devredildiği kişi;

20 (b) bendinde “Asıl sorumlu” deyimi, transit rejiminde rejim hak sahibi olarak tanımlanmıştır.

Anılan Kanunun 86 ncı maddesinde asıl sorumlunun eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan önlemlere uymak suretiyle, varış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmak ve transit rejimine ilişkin hükümlere uymakla yükümlü olduğu; asıl sorumlunun söz konusu maddenin birinci fıkrasında belirtilen yükümlülükleri saklı kalmak üzere, transit rejimine göre taşındığını bilerek eşyayı kabul eden taşıyıcının veya alıcının da, eşyayı öngörülen süre içerisinde ve gümrük idareleri tarafından eşyanın ayniyetinin tespiti amacıyla alınan tedbirlere uymak suretiyle, varış gümrük idaresine sağlam ve noksansız olarak sunmakla yükümlü olduğu hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, Gümrük Yönetmeliğinin 212/2-f maddesinde rejim hak sahibi (asıl sorumlu); transit rejimi beyanında bulunan veya hesabına transit rejimi beyanında bulunulan ve transit rejimi kapsamında gümrük idaresine karşı mali olarak sorumlu olan kişiyi ifade eder denilmekte olup bahse konu Yönetmeliğin 221 inci maddesinde ise; Kanunun 86 ncı maddesi çerçevesinde, rejim hak sahibinin teminat aranmayan haller ve teminattan vazgeçmenin uygulandığı durumlar saklı kalmak üzere, transit rejimine konu eşyaya ilişkin doğabilecek gümrük vergilerinin ödenmesini sağlamak üzere gerekli teminatı vermekle ve kontrolden sorumlu yetkili makamlarca talep edildiğinde ve belirlenen süre içinde gerekli tüm bilgi ve belgeleri sunmakla ve gerekli tüm yardımı sağlamakla yükümlü olduğu; rejim hak sahibi ile rejim hak sahibi hesabına transit beyanında bulunanların, mezkur Yönetmeliğin 113 üncü maddesi kapsamında beyannamede yer alan bilgiler ile beyanname eki belgelerin doğruluğu ve gerçekliğinden sorumlu olduğu hususları düzenlenmiş bulunmaktadır.

Ayrıca, 13.06.2016 tarihli, 16684271 sayılı talimat yazımızda; asıl sorumlunun, transit rejimi beyanında bulunan veya hesabına transit rejimi beyanında bulunulan kişi olarak tanımlandığı, bir kişinin transit rejiminde gerekli teminatı da vererek asıl sorumlu olarak hareket etmesi için R2 yetki belgesi olmasına dair herhangi bir mevzuat düzenlemesi bulunmadığı belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda rejim hak sahibi; transit rejimi beyanında bulunan veya hesabına transit rejimi beyanında bulunulan kişiyi ifade etmekte olup rejim hak sahibi bilgisi transit beyannamesinin 50 no’lu hanesinde yer almaktadır.

Bu itibarla, muhtelif gümrük idarelerinde yaşanan sorunun giderilmesini teminen Türkiye Gümrük Bölgesinde iki gümrük idaresi arasındaki ihracata konu eşya için yapılacak ulusal transit rejimi kapsamı taşımalarda rejim hak sahibinin taşıyıcı olmasına ve dolayısıyla R2 yetki belgesi bulunmasına ilişkin bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Bilgi ve gereğini rica ederim.

Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür

Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri