İlgi : a) 22.09.2014 tarihli ve 85593407-155.99/00002888552 sayılı yazımız.

b) 13.10.2014 tarihli ve 85593407-155.99/00003276729 sayılı yazımız.

Bilindiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında mezkur maddenin bir ve ikinci fıkralarında belirtilen aykırılıkların gümrük idaresince tespit edilmesinden önce beyan sahibince bildirilmesi durumunda söz konusu fıkralarda belirtilen cezaların yüzde onbeş nispetinde uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

İlgi (a)’da kayıtlı yazımızda da, söz konusu maddenin uygulanmasının firmalar tarafından suistimal edilebildiği ve bunların önlenebilmesi için anılan Kanunun bahse konu maddesinin birinci veya ikinci fıkralarında belirtilen aykırılıklar için firmalar tarafından mezkur maddenin üçüncü fıkrası hükmünden faydalanılmak üzere Bölge Müdürlüğünüz veya bağlantılarına yapılan başvurularda, mutlak surette diğer bağlantı idarelerinizde ve/veya diğer Bölge Müdürlükleri ve bağlantılarında aynı konudaki aykırılığa ilişkin, son 6 ay içerisinde, başvuru yapan firma için bir tespit yapılıp yapılmadığının ivedilikle araştırılması ve böyle bir tespit yapılmış olduğunun anlaşılması halinde bu firmaya Gümrük Kanunu’nun 234 üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükmünün tatbik edilmemesi gerektiği belirtilmiştir.

Ancak, bazı gümrük idarelerinde, “aynı konudaki aykırılık” ifadesinin çok geniş anlamda ele alındığı, bu durumun da uygulamada sıkıntılara sebebiyet verdiği, buna ilaveten, kimi gümrük idarelerinde de, beyan sahibinin, beyanın kontrolü türü kırmızı hat olarak belirlenen eşyaya ilişkin bilgilerin yanlış olduğunun tespit edilmesinden önce Gümrük Yönetmeliğinin 121/3 maddesi çerçevesinde düzeltme talebinde bulunduğu, ancak, söz konusu talebin “bu durumda aykırılığın yükümlüsünce gümrük idaresine bildirilmiş olarak kabul edilemeyeceği” gerekçesiyle reddedildiği müşahade edilmiştir.

“Aynı konudaki aykırılık” ifadesi, sadece, aykırılığa esas teşkil eden konunun mevzuatın aynı maddesi ile ilgili olmasını veya fiilin aynı olmasını ifade etmemektedir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, aykırılığın,

– Aynı veya farklı gümrük idarelerinde ifa edilen gümrük işlemlerine ilişkin aynı ticari işlemin parçası olup olmadığının veya,

– Aynı tespit kapsamında yapılan işlemin parçası olup olmadığının veya,

– Yükümlü tarafından süreklilik arzeden eksik beyan şeklinde tezahür edip etmediğinin,

doğru bir şekilde tespit edilmesidir.

Örneğin; kalıp bedelleri ile ilgili noksan kıymet beyanlarının çok sayıda gümrük idaresinde işlem gören beyanname ile ilgili olması durumunda aykırılığın aynı ticari işlemin bir parçası olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Veyahut bir rapor ile tespit edilen kıymet unsurlardan birinin eksik beyanının farklı gümrüklerde veya aynı gümrükte farklı beyannamelerde ortaya çıkması ya da farklı gümrük idarelerinden yapılan ithalata konu bir eşyanın GTİP’inin beyan edilenden farklı olduğunun tespit edilmesi durumunda aykırılığın aynı tespit kapsamında yapılan işlemin parçası olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, beyan sahiplerinin Gümrük Yönetmeliği’nin 121/3 maddesine göre yaptıkları düzeltme taleplerinin de Gümrük Kanununun 234/3 maddesi çerçevesinde değerlendirilmeye alınması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesi ve ilgi (a)’da kayıtlı yazımızda belirtilen talimat yerine getirilirken bu hususlara dikkat edilmesi konusunda gereğini rica ederim.